Dat Genie bijzonder was, mag blijken uit statements zoals onderstaand:

‘Despite   her disabilities, or perhaps because of them, Genie had a strange   allure that drew others to her. There were stories of doctors wishing to   adopt her as their own and of complete strangers feeling compelled to give her gifts. This "feral" girl was unique and beautiful.’

Genie in 1970

De diep trieste en   bizarre geschiedenis van Genie komt aan het licht als haar vrijwel   blinde moeder Irene in 1970 met haar dan dertienjarige dochtertje het   huis ontvlucht waar het gezin, maar vooral Genie, wordt geterroriseerd   door haar vader Clark Wiley. De psychisch gestoorde Wiley is er van   lieverlee van overtuigd geraakt dat zijn in 1957 geboren dochtertje   geestelijk gehandicapt is. In de latere verhalen wordt overigens nergens   duidelijk of dit ook inderdaad het geval is geweest. Waar geen twijfel   over bestaat is dat Wiley zijn dochter zo onmenselijk wreed heeft   behandeld dat ze alleen al daardoor geestelijk ernstig beschadigd is   geraakt.

De hel

Toen Genie twintig   maanden oud was, besloot Wiley haar af te zonderen van de rest van het   gezin: moeder Irene en de zes jaar oudere broer John. Genie werd   opgesloten in een verduisterde ruimte. Overdag zat ze naakt op een   kinderstoeltje met een potje eronder in een soort harnas. ’s Avonds lag ze in een bed afgedicht met kippengaas in een slaapzak. Als ze geluid   maakte kreeg ze klappen van haar vader. Er werd niet tegen haar   gesproken. Ze kreeg babyvoeding. Vader zorgde voor de voeding, soms zoon   John. De laatste werd al evenzeer door zijn vader geterroriseerd en   durfde ook niet met zijn zusje te praten. Geen geluid, geen beweging,   babyvoeding. En dat tien jaar lang. De gevolgen voor Genie waren   desastreus. Dit alles speelde zich af in Arcadia, Californië.

Moeder Irene   klopte aan voor hulp bij de Sociale Dienst van Los Angeles.  Genie zag   er uit als een meisje van een jaar of acht, ondervoed (25 kilo), rechtop   staan kon ze niet, lopen kon ze nauwelijks, ze was niet zindelijk,   spreken deed ze niet, op een paar woorden na die het allemaal nog   triester maken: ‘nomore’ en ‘stopit’. Ze maakte vreemde bewegingen en   leek zwaar autistisch. Kauwen kon ze niet, slikken ging moeilijk. Ze   spoog voortdurend. Kort daarna werd ze opgenomen in het Children’s   Hospital van L.A. om haar te testen. Tegen de ouders werd een rechtszaak   aangespannen. Moeder Irene werd vrijgesproken. Op de dag van de   uitspraak schoot vader Clark zich een kogel door zijn hoofd. Hij liet   een briefje achter waar op stond: ‘The world will never understand’.

Wolfskind

Intussen   was er in de kringen van ontwikkelingspsychologen, neurologen,   linguisten, etc. de nodige opwinding ontstaan over Genie. Men beschouwde   haar als een ‘wolfskind’: een kind dat zonder interactie met mensen   opgroeid is. Op de achtergrond de nog altijd actuele discussie over de   vraag of taal een kwestie is van aanleg (Chomsky) of van aanleren. Een   lastig probleem omdat je nu eenmaal niet kunt experimenteren met normale   kinderen. Wetenschappers waren afhankelijk van het opduiken van trieste  gevallen als Genie. En de kans op wetenschappelijke roem lieten ze zich  niet ontnemen. Met veel compassie maar ook met de ambitie van doorbraakonderzoek werd Genie ingepast in een onderzoeksproject  van het  Children’s Hospital dat werd gefinancierd door het National Institute  of Mental Health. Het onderzoek stond onder leiding van David Rigler.  David en Marilyn Rigler namen Genie in huis. Een prominent teamlid was  Susan Curtiss, op dat moment student linguïstiek aan de Universiteit van  Californië, Los Angeles. 

Nature or nurture?

Het onderzoek liep   van 1971 tot 1975. Genie ging duidelijk vooruit en begon zelfs een   beetje te praten. Zinnetjes van twee woorden, daarna van drie. In   combinatie met gebarentaal, werd ze van lieverlee communicatiever. Toen trok het NIMH de stekker eruit.  Men was niet tevreden over de   wetenschappelijke output van het project. De Riglers beëindigden hun   voogdijschap. Het onderzoeksteam trok zijn handen af van Genie. Genie   was 18 jaar en ging terug naar haar moeder (die intussen van haar   blindheid was afgeholpen). Maar Irene kon de verzorging van Genie niet   aan en dus ging Genie naar een volgend pleeggezin. Daar ging het slecht met haar. De winst van de afgelopen jaren verdween als sneeuw voor de   zon. In 1977 kwam ze in een nieuw pleeggezin.

Twee jaar later   krijgt het verhaal een triest vervolg als Irene een aanklacht indient   tegen het onderzoeksteam. De privacy van haar dochter is volgens haar   geschonden, de onderzoekers hebben hun eigen hang naar wetenschappelijke   roem laten prevaleren boven het belang van Genie. Ze eist een half   miljoen dollar. De eis wordt afgewezen. Pas in 1992 is er weer contact   met de Riglers. In hoeverre er bij het onderzoek sprake is geweest van   uitbuiting is moeilijk te zeggen, maar uitgesloten lijkt het niet. Genie   is wel erg veel getest! De wetenschappers waren wel erg gretig!

Terug naar af

Intussen gaat het met Genie steeds slechter. Ze gaat van het ene pleeggezin naar het   andere. Ze wordt zo slecht behandeld dat ze terugvalt in haar oude   situatie: zwijgen. Intussen zijn we vele jaren verder. Genie moet nu 55 jaar oud zijn. Volgens de laatste berichten leeft ze nu in een kleine   groep van geestelijk gehandicapten en maakt ze het naar omstandigheden   goed.

Er zijn de nodige publicaties aan haar gewijd. Misschien wel het interessantste is een boek van Susan Curtiss,  getiteld: Genie: A Psycholinguistic Study of a Modern-Day Child.   Genie bleek heel sterk haar rechter hersenhelft te gebruiken terwijl   taligheid vooral in de linker hersenhelft zetelt. Volgens Curtiss zou   het zo kunnen zijn dat de taalstructuren alleen aangelegd worden als er tijdig taal wordt aangeboden. Daarna verdwijnt die optie en is er alleen  nog een effect op de rechter hersenhelft als later alsnog taal aan de  orde is. Maar het oude dispuut over aanleren en aanleggen is niet  beslecht. Tijdens de onderzoeksperiode zijn er veel opnamen van Genie  gemaakt. Nova maakte er een documentaire van die op 4 maart 1997 is  uitgezonden. De BBC heeft over deze aangrijpende geschiedenis een documentaire gemaakt onder de titel: Secret of the Wild Child.

Voor een bijzondere TLC-documentaire uit 2003 klik hier.