Gerard van de Schootbrugge & Espunt

Mooi Weer Spelen

1993

Geplaatst op 22 januari 2020

Mooi Weer Spelen 1993 en Hugo de Groot

De Mooi Weer Spelen 1993 stonden gepland voor het weekend van 12 en 13 juni. Zoals gewoonlijk was er weer een jaar vol verworpen plannen en vergeefse pogingen om groepen en geld binnen te halen aan voorafgegaan. Een jaar vol dikke pret en hoge bloeddruk.

Een van de artistieke hoogtepunten was ongetwijfeld de optocht van minuscule, keramische objecten door de Delftse binnenstad op de middag van zondag 13 juni. Een initiatief van de Stichting Skulptoer met als een van de drijvende krachten beeldend kunstenaar Camiela Warringa. De stichting zou ook in latere versies van de Mooi Weer Spelen een opmerkelijke rol spelen. Hier een document met een overzicht van de activiteiten. Hieronder enkele mooie plaatjes van de Skulptoer van 1993 (foto Camiela Warringa).

Hugo de Groot zaait verdeeldheid

In de aanloop naar het festival raakten wij betrokken bij een conflict dat snel hoger opliep. Centraal in het conflict stond de figuur van Hugo de Groot. En in het verlengde daarvan de gebeitelde versie van deze beroemde, maar naar al snel bleek, niet geheel onomstreden Delftse zoon.

De Delftenaar is trots op zijn stad en dat is niet alleen terecht, het siert hem ook. Van een aantal zaken moet je afblijven. Die horen bij het tijdloze geraamte van de stad. Het mentale ankerpunt dat de generaties overstijgt en daarmee een samenleving stabiliteit geeft.

We noemen enkele voorbeelde: het fraaie stadhuis, de Ouwe Jan, het Prinsenhof, de ruime Grote Markt, de Nieuwe Kerk, Madame Moisa en het standbeeld van Hugo de Groot op de Grote Markt. En laat nu juist dat laatste in de aanloop naar het festival onderwerp worden van een felle polemiek in de lokale pers. Een tot dan toe, volgens een mededeling van de BVD, volstrekt onbekende actiegroep met de veelzeggende naam 'Weg met Hugo' kwam met de onthutsende stelling dat de geliefde en geloofde Delftenaar, naast zijn aanzienlijke verdiensten ook een minder positieve kant heeft. Zeg maar gerust zwart. Zo zwart zelfs dat men meende dat zo iemand geen standbeeld verdient. Dat er, om welke reden dan ook, in het verleden een volstrekt foute keuze is maakt om de geachte heer De Groot met een standbeeld te eren. De actiegroep wilde niet gelijk met de vinger wijzen naar de toenmalige beslissers die deze zeer ongewenste situatie hadden doen ontstaan, maar men was volstrekt helder in de eis: op de Grote Markt van Delft hoorde geen beeld van Hugo de Groot te staan.

Deze geluiden doken kort voor het begin van het festival op in de lokale pers. Het is overigens wel interessant om achteraf vast te stellen dat deze actiegroep een pioniersrol vervulde. Hun geluid zou uitstekend passen in de huidige trend om om alles wat ons land groot gemaakt heeft op de vuilnisbelt van de historie te jonassen.

Hoe het ook zij, wij voelden ons aangesproken, ook al omdat de Grote Markt met Hugo de Groot zo'n belangrijke rol in ons festival speelde. Wij meenden dat wij ook het tegengeluid moesten laten horen. En zo ontstond een polemiek die pas op de zaterdag van het festival tot een einde kwam. Vreedzaam, maar het was op het nippertje. Er had zich intussen namelijk ook een soort knokploeg geformeerd die bereid was voor hun Hugo door het vuur te gaan.

Hieronder de krantenberichten die als aanjager fungeerden, voorzover ik die nog ter beschikking had. Het allereerste bericht in de Delftse Post kon ik niet meer vinden. Ik houd me aanbevolen.

Hoe het afliep?

Op zaterdagmiddag 12 juni volgde op de Grote Markt een in vele opzichten gedenkwaardige ontknoping. Dat het rommelde rond het beeld was al eerder duidelijk geworden. Onverlaten hadden Hugo de nacht tevoren op een weinig respectvolle manier uitgedost. Een soort zonnekoning, een beetje zoals ook de Mooi Weer Spelen zich in die tijd afficheerde. Er was een openbare inspreekgelegenheid gecreëerd niet ver van het stadhuis. Het publiek mocht zich uitspreken ten overstaan van een gezelschap weldenkende opiniemakers gezeten achter een grote tafel met een groen kleed. Daaronder ambtenaren en moraalfilosofen die vrij eensgezind de visie verdedigden dat Hugo de Groot de mooie Grote Markt van Delft onteerde en dat er maar een oplossing was: weg ermee.

Dit was helaas iets te snel door de bocht. Het publiek verhief niet alleen zijn stem maar ook zichzelf, drong op naar de paneltafel en nam een dreigende houding aan tegenover het panel. Ik bevond me achterin 'de zaal" en pikte zeer agressieve geluiden op. Het spel was niet meer op de wagen, het dreigde er met harde hand vanaf gemept te worden. Ingrijpen was acuut om een voortijdig einde van de Mooi Weer Spelen 1993 te voorkomen.

Er zat niets anders op: we moesten uit de kast komen met de bekentenis dat hier sprake was geweest van een practical joke die blijkbaar iets te practical was uitgevallen. De Delftse Comedie was met het plan gekomen en verzocht ons mee te doen. De ingezonden brieven en ook de dsekundigen achter de tafel, het was alles komedie, spel, we zouden nu zeggen fake.

Deze boodschap kwam voor het publiek iets te snel. In plaats van een opgeluchte lach kwam er nog meer verbetenheid op de gezichten. Ze voelden zich belazerd en voor gek gezet. En dat was eigenlijk nog erger dan een verwijdering van het standbeeld van hun Huug.

Terwijl wij links en rechts kleine burgerbrandjes blusten, maakte het deskundigenpanel zich ijlings uit de voeten. Op makroniveau was het toch weer participerend straattheater van de bovenste plank.

Nog diezelfde middag heb ik de lokale media een persbericht gestuurd waarin het hele verhaal nog eens werd uitgelegd. Zie hier.

Voor wat achtergronden van Hugo en zijn beeld, zie hier.

Korte terugblik van de voorzitter

Hugo de Groot kan tevreden zijn

Zesde Mooi Weer Spelen groot succes

Hugo de Groot, waker over de Delftse Markt, kan tevreden zijn. Op de eerste plaats omdat hij er nog staat, maar daarover verderop meer, op de tweede plaats omdat hij weer een spetterend festival aan zijn voetstuk voorbij heeft zien trekken. Een gevarieerd en veelkeurig schouwspel dat twee dagen lang talrijke bezoekers heeft weten te boeien.

De zesde Mooi Weer Spelen begonnen op 12 juni, traditiegetrouw, met regen. Daardoor viel de eerste animatie-act, die de Delftenaren kond moest doen van het begin van het festival, in het water. De percussie-instrumenten van de Haagse groep Anamadutchi bleken niet vochtbestendig. Zij moesten dus binnen blijven.

Nu was er gelukkig toch wel het nodige aan voor-publiciteit geweest. Behalve het plak- en uitdeelwerk, de geschreven media en de radio had vooral de Delftse Komedie zich bijzonder ingespannen om op een theatrale wijze uiting te geven aan de komst van het festival. De week voor het festival had men, inspelend op en spelend met het festival op ludieke wijze vorm gegeven aan het thema: Hollandse zomer-burgertruttigheid. Daartoe werden in de stad op verschillende plaatsen korte schetsjes opgevoerd.

Hoe het ook zij, de jeugdsentiment-cyclisten van Générik Vapeur lieten zich door een licht regentje absoluut niet uit het veld slaan. Daar zagen ze ook niet naar uit. Deze Fransen voerden met veel overtuiging en met een explosieve dynamiek een Tour-de-France-vertoning op waar de vonken van af vlogen. Tour de France in de stijl van de jaren vijftig en dan in allerlei opzichten gepersifleerd. Maar wel met hetzelfde nerveuze kabaal. Dus trok er op zaterdagmiddag door de verbaasde Delftse binnenstad een processie van renners in wonderlijke outfit en met de meest opmerkelijke attributen. Ontsnappingen, sprints, bezemwagens, de man met de hamer, omroepers, een heuze rock-band, etc., etc. We zullen ze niet snel vergeten.

Vervolgens zou er een soort plechtigheid bij het standbeeld van Hugo de Groot plaatsvinden. Vandalen hadden dat de nacht tevoren onmogelijk gemaakt. Een geïmproviseerde happening ontaardde bijna in een veldslag. Het waarom kunt u elders in deze nieuwsbrief lezen.

Zowel op de zaterdag als ook op de zondag maakten een groot aantal straatartiesten hun opwachting in De Eland om van daaruit door een begeleider naar de speelplaats te worden gebracht. Er waren zeer sterke acts bij. Zoals de Manicomics uit Italië die met een verbluffende performance een wereldreis presenteerden. Sterke acteerprestaties en een hoog humoristisch niveau. Wat het laatste betreft mochten we toch al niet klagen. IJzersterk, terechte publiekswinnaars, waren The Uncles uit Groot-Brittannië. Straatartiesten pur sang. Met simpele middelen, midden op straat, een grote verregende massa voortdurend aan het bulderen krijgen. Dat is niet gering.

Wie dat ook lukte en daarmee mogelijk een nog grotere prestatie leverde, was Mark Kingsford. Met zijn groep verbeeldde hij een Albanese TV-ploeg die voor het eerst in het Westen was om de mensen thuis een indruk te geven van een beroemd westers straattheaterfestival. Alle communicatie, binnen de ploeg en met het publiek, voltrok zich in het 'Albanees'. Regisseur Kingsford liep zich op zijn sportschoentjes zonder veters bijzonder op te winden over de intense domheid van zijn crew, met name van zijn omroepster. Het kostte hem minstens een halve voorstelling voordat ze door had wat hij van haar verwachtte. Een voorstelling, speciaal voor deze MWS gecomponeerd. Mark heeft ons niet teleurgesteld. Dat heeft ie overigens nog nooit gedaan!

Waar de zaterdag wat miezerig was, werd de zondag een zonnig en uitbundig feest. De stad liep vol, overal zag je mensen bezig hun plannen uit te stippelen om maar vooral vooraan te kunnen staan bij hun favoriete groep. Licedei was zo'n groep. Ze trokken met hun subtiele en hoogstaande, Russische clownswerk een massaal publiek. De cameraman van de NOS klom er zelfs voor in een hoge steiger.

Ja, u leest het goed, de MWS bereikten in 1993 de plek waar ze al veel eerder recht op hadden: het 8-uur NOS-Journaal! Met Licedei, maar vooral ook met de Chinese Opera uit Peking. Een bijzondere voorstelling die het Nederlandse publiek zelden voorgeschoteld krijgt en zeker niet op straat. De reden daarvan werd ons overigens ook snel duidelijk. De acrobatiek en dans zijn dermate veeleisend dat je daar een perfect vloeroppervlak voor nodig hebt. Dat hadden we dus niet, bleek een uur voor de lang verwachte voorstelling. Paniek? Nee natuurlijk, want onze dagorganisatie laat zich door niets of niemand tegenhouden. Dus werd er à la minute een nieuwe vloer geregeld bij een bevriende groothandel, zodat onze chinese gasten (enkele artiesten en heel veel officials) toch nog konden laten zien wat ze in hun culturele bagage hebben. En dat is voor ons, bewoners van het westelijk halfrond nog steeds uitermate boeiend.

Helaas kunnen we in dit bestek maar een enkele groep bij naam noemen. Munga was er, de verloren ronddwalende Neanderthaler (klasse), Lady Komedie en onze festivalwinnaars Tam Tam niet te vergeten. Krankzinnige voorstelling van onze Belgische broers Aksident die met bergen gestolen damestasjes door de stad knalden op hun prehistorische motorfietsen. Het enorme orgelgebeuren van Michael Helmerhorst, Original Mixture, The Medicine Show, ze waren alle de moeite zeer waard. Dat gold ook voor de Afrikaanse Mapapa's die met hun bijzondere acrobatiek en muziek het festival afsloten.

Door het festival heen bewoog zich een aanpalend fenomeen: de Sculptoer. Een optocht van een achttal beweegbare kunstobjecten, variërend van een Olifantenpotenstempelaar tot een reusachtige trein van kleine, keramisch wagentjes. Fraai passend in de entourage van het festival trok deze kunstmanifestatie een grote schare bewonderaars. Minder in aantal, maar daarom niet minder bewonderend was de groep die afkwam op het poëziegebeuren 'Delft Waterdicht'. Wat knusser, wat intiemer voor wat betreft de entourage (rondvaartboot). Dat werd evenwel ruim gecompenseerd door de kosmosvullende gedachten van de voordragende poëten, waaronder een verkouden Diana Ozon.

Een gevarieerd festival, waar alle betrokkenen met trots op kunnen terugkijken. Ze hebben het hem toch maar weer gefikst. Naar de tijd, zenuwen en zweetdruppels die het kostte, vragen we niet meer. Want het volgende festival komt er al weer aan!

Gertjan Oldeman

Voorzitter

Gerard van de Schootbrugge, 22 januari 2020