Gerard van de Schootbrugge & Espunt
Kort verhaal, 7 juni 2015
De tondeuse-set
Ons dorp beschikte ooit over een paardenrenbaan met gokhal. Nu is er ons winkelcentrumpje met een gezellig pleintje waar wat bankjes staan die uitzicht bieden op consumptieparadijzen zoals daar zijn de Hema, Jumbo, Blokker en, jazeker, ook de Lidl. Een hele vooruitgang. Vroeger was je je geld gewoon kwijt, nu kom je in ieder geval thuis met een mooie plastic tas met inhoud.
Het was zaterdagmiddag en ik was op weg naar de Lidl. In de folder werd een aantrekkelijk geprijsde tondeuse-set aangeboden. Zoiets zoek ik al jaren. Als je ouder wordt, verandert het haargroeipatroon. Op je hoofd komt de sleet erin, wat lager, denk aan de wenkbrauwen, de neus, de oren en ook de nek, breekt de lente aan. Ook snor- en baardgroei hebben baat bij het stijgen der jaren.
Mijn ome Jozef werd dagelijks geschoren toen hij het, vanwege overlijden, zelf niet meer kon. Zo kon hij toch glad ter aarde worden besteld, maar ik vraag me wel eens af hoe hij er nu, na dertien jaar, bij ligt. Zijn echtgenote, tante Ietje, is onlangs ter ziele gegaan. Ooit geprezen om haar glanzende perzikhuid ontwikkelde ze op latere leeftijd iets dat je nog het beste met een hangsnor kon vergelijken. Die wekte in de familie een groeiende weerzin op. Toen haar duidelijk werd dat de kleinkinderen het zonder de hulp van een kinderpsychiater niet zouden redden, heeft ze er, sterk vereenzaamd en ten einde raad, met het scheermes een einde aan gemaakt.
Helaas was de tondeuse-set niet voorradig. Heel even overwoog ik om dan maar een endoscoop-camera voor het controleren van kleine ruimtes aan te schaffen. Niet zo hard nodig als de tondeuse-set, maar je kunt er maar om verlegen zitten. En hij was niet duur. Op pure wilskracht verliet ik de winkel uiteindelijk toch met lege handen. Maar het omvangrijke koor dat voor de deur van de Lidl stond opgesteld vergoedde veel. Alsof ze speciaal voor mij waren gekomen! Om me te troosten. Helemaal mijn repertoire.
Ik noem een paar titels van evergreens die ik moeiteloos kon meezingen: De klok van Arnemuide, In de bus van Bussum naar Naarden, Zeg niet nee-ee-ee-ee (FourYo’s), Blonde Greetje. En dan vergeet ik nog bijna Op de woelige baren en Daar bij die waterkant. En dat alles meerstemmig!
Een mooi schouwspel, ook nog. Het gemengde koor zong namelijk niet alleen, maar ondersteunde de tekst ook met sprekende bewegingen en gebaren. Ik vroeg me af waar een mens de tijd vandaan haalt om dat allemaal onder de knie te krijgen. Aardig was ook de manier waarop het dirigeren was georganiseerd. Eén dirigent richtte zich op het koor, een tweede stuurde de begeleiding aan: een drummer en twee accordeonisten. Deze laatste dirigent vertoonde tekenen van het Down-syndroom en hield de touwtjes strak in handen. Bij tijd en wijle liet hij de begeleiding even op eigen kracht walsen en richtte zich direct tot het publiek wat hem veel open doekjes opleverde. Het publiek? Allemaal mijn leeftijd en allemaal op zoek naar of in het bezit van een tondeuse-set.
Terwijl ik zachtjes mee stond te wiegen met Daar bij die molen, moest ik aan een oude kennis denken die ooit consul-generaal was in Australië. Tot zijn taken behoorde het bezoeken van Hollandse emigranten die op afgelegen plekken in clubverband hun oude dag sleten. In de praktijk betekende dat dat er op vreemde plaatsen veel haar groeide en dat er een onbedwingbare neiging was om de liedjes uit de jeugd te zingen. De consul-generaal moest daartoe vaak vijf of meer uren rijden. Daarna werd hij vooraan in een bloedheet zaaltje op een versierde stoel gezet om de volgende drie uren de liedjes mee te zingen die ik in ons winkelcentrumpje langs hoorde komen. Cheerio, cheerio, in Holland daar zingen we zo. En dan weer vijf uur terug met zo’n gouwe ouwe in zijn kop. Aanvankelijk ging zijn echtgenote nog wel eens mee. Ook ons land probeert wel degelijk greep te houden op de Nederlander in de diaspora. Wij doen het alleen wat subtieler dan sommige andere landen.
Toen ik naar huis fietste hoorde ik in de verte het koor zingen:
Mij achterband is wel wat zacht, maar 't geeft niet lieve pop
Spring maar achterop, spring maar achterop, spring maar achterop
Ineens voelde ik me oud. Hoe lang was het niet geleden dat er iets spannends achterop was gesprongen, laat staan voorop? Eerlijk gezegd moest ik er nu ook even niet aan denken. Eerst die tondeuse-set en dan al die haren uit mijn nek. Daarna zagen we wel weer verder.
Espunt, 16 juni 2015