Gerard van de Schootbrugge & Espunt

8 januari 2013

Leon Povel overleden

Praatje

Leon Povel overleden, 8 januari 2013

.

“Toen de verbeelding nog aan de macht was,” hoor je een babyboomer nog wel eens verzuchten als het hem even te veel wordt. En dan heeft deze oudere jongere het over de jaren zestig. Logisch toch? De magische jaren zestig. Zeker.

Leon Povel overleden (8-1-2013)

Maar er waren ook jaren vijftig en die waren op hun manier minstens zo magisch. Maar je ziet het pas als je het door hebt (J. Cruijff). Het waren de jaren van de radio. Sterker nog, het waren de jaren van het hoorspel. Een goed hoorspel was magie. Daar bleef je voor thuis. Sommige hoorspelen waren zo magisch, daar bleef heel Nederland voor thuis. Magisch in het kwadraat was het hoorspel Sprong in het heelal dat werd uitgezonden op zondagavond (misschien ook wel op zaterdagavond). Dan was het niet alleen stil op straat, maar ook stil in huis. Uiteraard op de stemmen na van de vier moedige ruimtereizigers en van zenuwslopende geluiden die hen op hun reizen naar de maan en Mars omringden. Geluiden waar Nederland ademloos naar luisterde. Astronaut André Kuipers luisterde er in het internationale ruimtestation ISS naar, iedere dag een aflevering. De bofkont! Ik moest er in 1955 elke keer een week op wachten. Onverdraaglijk. Ik was toen tien en net zo hevig geïnteresseerd in ruimtevaart als later André.

En dat was allemaal het werk van Leon Povel die in 1932 als omroeper bij de KRO in dienst trad en na de oorlog furore maakte als hoorspelregisseur bij diezelfde omroep. De naam Povel kreeg voor mij een magische klank. Leon Povel woonde in die tijd met zijn gezin vlak achter de voormalige KRO-studio aan de Emmastraat in Hilversum. Aan diezelfde Emmastraat lag 200 meter verderop het RK Lyceum voor het Gooi, tegenwoordig Alberdingk Thijm College, waar de jonge Povels zich gingen voorbereiden op hun toekomst. Een van hen was Stijn Povel.

Ook ik was van 1957 – 1963 leerling van deze school. Maar de jonge Povels kwam ik pas voor het eerst tegen in Utrecht toen ik daar studeerde, en zij ook. Ik kwam ze niet zozeer tegen tijdens mijn studie als wel in de tijd dat ik even gas terugnam op de toen nog rooms-katholieke studentenvereniging C.S. Veritas. De meest opvallende was ongetwijfeld Stijn die een paar jaar ouder was. Stijn studeerde Nederlands maar was diep in zijn hart vooral een man van de muziek. Hij had van Oscar van Hemel, een goede vriend van vader Leon, ook woonachtig in de nabijheid van de voormalige KRO-studio, de eerste beginselen van het componeren gedoceerd gekregen. Vervolgens was Stijn zelf aan het componeren geslagen. Op een zeker moment in de tweede helft van de jaren zestig troffen wij elkaar bij het schrijven van de groenenliederen van de jaren 1968 en 1969. Voor mij een grote eer om vanaf dat moment in een adem genoemd te worden met Stijn, vaak onmogelijk in de omgang, behalve voor mij.

Waarom ik dit memoreer? Omdat ik via een omweggetje weer bij vader Leon ga uitkomen. We maken eerst een sprong naar 2008. Veertig jaar later dus. Ik schrijf dan voor het blad van de Veritasreünisten en krijg een verzoek om Stijn te interviewen. Hij brengt zijn laatste dagen door in een hospice in Utrecht en heeft nog maar enkele maanden te leven. Het wordt een bijzonder en emotioneel weerzien. Veel van wat Stijn me vertelt, mag ik niet publiceren. Wat rest is nog steeds de moeite waard. Geïnteresseerden kunnen het hier vinden: interview met Stijn Povel, 2008. Tijdens ons gesprek valt enkele keren de naam van zijn vader. Stijn noemt hem met respect en genegenheid. Zijn vader leeft nog en is intussen 96. Een paar maanden later verschijnt de Reünistenvox met het interview. Nog weer wat later ontvang ik tot mijn stomme verbazing een mailtje van Leon Povel waarin hij mij bedankt voor mijn inspanning. Uit het bericht leidt ik af dat hij zijn zoon al heel lang uit het oog is verloren. Hij vertelt er niet bij waarom, hij is alleen maar blij dat hij toch nog iets van Stijns leven te weten is gekomen. Ontroerend, op verschillende manier. In 2008 had ik, vlak voor zijn overlijden, een interview met Stijn Povel, dat in het reünistenblad van Veritas is gepubliceerd. Klik hier voor de PDF-versie.

 De Emmastraat in Hilversum. Links de voormalige KRO-studio waar Leon Povel vele jaren actief was. Eerst als omroeper, later als hoorspelregisseur. Het gezin Povel woonde direct achter de studio. Alle kinderen, waaronder Stijn bezochten het RK Lyceum voor 't Gooi, tegenwoordig met als nieuwe naam het Alberdink Thijm College. Ook uw auteur bezocht de 100 meter verderop gelegen school. Hij kwam enkele jaren later Stijn en sommige van zijn broers en zussen weer tegen bij de Utrechtse studentenvereniging C.S. Veritas.

Het is nu 2013. Op 8 januari overleed Leon Povel. Op de leeftijd van 101 jaar. Sprong in het heelal was intussen gedigitaliseerd. De eeuwige roem was verzekerd. In ieder geval mijn eeuwige bewondering.

http://www.geronimohoorspelen.nl/L%C3%A9on_Povel/fotogalerie.htm

http://www.youtube.com/watch?v=T_94H5rGnHM

Leonardus Ludovicus Augustinus (Léon) Povel (Amsterdam, 23 december 1911 – Deventer, 8 januari 2013) was een Nederlands omroeper, hoorspel- en televisieregisseur bij de KRO.

Hij was de zoon van Alexander Povel, een van de eigenaren van de Winkel van Sinkel, die tevens medeoprichter was van de "Witte" Bioscopen in de jaren 10 tot 30, onder meer in Amsterdam. ("Witte" - later "Capitol" en daarna "Cineac" - Damrak 64, van 1911 tot 1983). Ook was hij de broer van cineast en schrijver Wim Povel en oud-schouwburgdirecteur van Sittard Louis Povel.

Zie ook de tekst op Wikipedia.