Gerard van de Schootbrugge & Espunt
2012, 12 augustus War of the Worlds
Of ze bestaan weten we niet, maar als ze bestaan zijn ze waarschijnlijk uit op eigen voordeel. De Extraterrestrials.
Het idee dat het leven niet beperkt is tot de wereld waarop en waarin wij leven is al oud. Aanvankelijk waren de voorstellingen van buitenaards leven vooral verbonden met een spirituele, maar daardoor niet minder levendige wereld waar goden en zielen leefden, respectievelijk voortleefden.
Toen nog niet zo lang geleden duidelijk werd dat de planeten en hun manen voor een deel met de aarde vergelijkbaar waren, in ieder geval wat betreft omvang en stevigheid van ondergrond, prikkelde dat de fantasie in nieuwe richtingen.
In de jaren twintig van de zeventiende eeuw schreef de astronoom Johannes Keppler een verhaal met als titel Somnium (Droom), dat volgens de kenners als het eerste moderne voorbeeld van science fiction beschouwd kan worden (wist ik niet, lang leve Wikipedia). We kennen Keppler natuurlijk van zijn baanbrekende en baanberekende werk op het gebied van de beweging van de planeten in ons zonnestelsel. In het verhaal van Keppler reist een ondernemende student naar de maan (kan onze backpackgeneratie nog een voorbeeld aannemen).
Maar als wij naar de maan kunnen, kunnen Maanbewoners, of Marsbewoners, of Venusbewoners of nog-verder-wegbewoners ook naar ons toe komen. In religieuze sferen was dit overigens al lang geaccepteerd. Engelen kwamen met boodschappen,de Zoon van God daalde neder, zijn moeder verscheen op vele plaatsen.En ook Satan werd bij herhaling waargenomen. En dan heb ik het alleen nog maar over het Christendom.
Voordat de moderne wetenschap door de bocht was, moest er eerst wat meer bekend zijn over de bewoonbaarheid van de hemellichamen. Leven zoals wij het kennen is nogal kwetsbaar.
Het verhaal kreeg een spectaculair vervolg toen de Italiaanse astronoom Giovanni Schiaparelli, directeur van de Brerasterrenwacht in Milaan, in 1877 meldde dat hij zwarte lijnen op Mars had ontdekt, door hem canali genoemd. Hij liet nog even in het midden wat ze voorstelden, maar al snel werd de link gelegd met water en buitenaardse intelligentie. Schiaparelli was niet de eerste de beste, dus zagen anderen ook ineens kanalen. Met name de astronoom Percival Lowell heeft van de beschrijving van het kanalenstelsel op Mars zijn levenswerk gemaakt. Ruim baan voor de fantasie met als vroeg hoogtepunt War of the Worlds, het ijzingwekkende verhaal van H.G. Wells dat op de volgende ijzingwekkende manier begint:
No one would have believed, in the last years of the 19th century that human affairs were being watched from the timeless worlds of space. No one could have dreamed that we were being scrutinized as someone with a microscope studies creatures that swarm and multiply in a drop of water.Few men even considered the possibility of life on other planets. Andyet, across the gulf of space, minds immeasurably superior to oursregarded this Earth with envious eyes, and slowly, and surely, they drewtheir plans against us.
Het boek, het hoorspel, de film en later ook de muziek van Jeff Wayne (indrukwekkend) waren goed voor kippenvel. Dit is wel even een ander verhaal. Buitenaardse intelligenties die boze plannen met ons hebben. Wells hield ons een spiegel voor die volgens mij nog niet zo onverstandig was. Het idee dat andere levensvormen, ook al zijn ze intelligent, het beste met ons voor hebben, lijkt me wat naïef. Tenzij ze spiritueel erg anders in elkaar zitten dan wij. Dat kan natuurlijk, maar we weten ook uit de biologie en de evolutietheorie dat het hemd nader is dan de rok en dat wederzijds onbegrip al gauw leidt tot wantrouwen, angst en dan eindigt het niet zelden in een flinke kloppartij.
Waarom zouden buitenaardse intelligenties onvoorstelbaar grote hoeveelheden energie en grondstoffen verspillen om bij ons op de koffie te komen? Als ze er al zijn en ze komen deze kant op dan zijn er meer voor-de-handliggende redenen: lebensraum, grondstoffen, genetische diversiteit. Zoals wij ooit richting Amerika trokken. Vraag maar eens aan die arme Indianen hoe dat is afgelopen. Uiteindelijk moesten virussen ons helpen om de Mars-aanval af te slaan.
Het idee van de kanalen op Mars bleek taai. Pas in de jaren zestig werd er een streep gehaald door het waterverhaal. Niet lang daarna dook het echter weer op. Marsverkenners en grote telescopen kwamen met gedetailleerde beelden van het oppervlak waaruit je kon afleiden dat er in ieder geval vroeger water over het oppervlak moet hebben gestroomd. Goeie kans dat er toen ook vormen van leven zijn ontstaan. En omdat we weten dat leven onwaarschijnlijk taai is en er mogelijk onder het oppervlak water kan zijn achtergebleven, wordt er nu met de onlangs gelande Curious serieus gezocht naar tekenen van leven. Fossiele overblijfselen of echt leven, misschien in sporenvorm en wachtend op betere tijden zoals de komst van aardbewoners die op een slimme manier voor water gaan zorgen. Hoe? Wat dacht je van kanalen die vanaf de met ijs bedekte polen van Mars water kunnen aanvoeren.
Nog even terug naar War of the Worlds in de hoorspelvorm zoals op Haloween 1938 werd uitgezonden en tot regelrechte paniek onder de luisteraars leidde. En in hun paniek belden ze op grote schaal de telefoon-operators. Op deze site doen die verslag van hun ervaringen op die gedenkwaardige avond waarop de aarde ten prooi dreigde te vallen aan kwaadaardige Marsbewoners.
Op 30 oktober 2018 besteedde de site Space weer aandacht aan dit thema met een interssant artikel incl fragmenten uit het hoorspel. Klik hier.
Laten we hopen dat de kosmonauten inderdaad goden waren. Of dat het toch meevalt met de boosaardigheid. Per slot van rekening hebben al die UFO’s ons ook nog niet erg dwars gezeten. En ET heeft laten zien dat de kosmos toch vooral een broedplaats van liefde en vriendschap is. Daarom leek het me wel goed om dit praatje een beetje positief af te sluiten. We staan er niet alleen. Er is weer een ET gesignaleerd. Ze laten ons dus niet in de steek!
Een oude Marsglobe, gemaakt door de Engelse astronoom Percival Lowell met daarop lijnvormige patronen die al snel werden uitgelegd als 'kanalen'.
De Italiaanse astronoom Giovanni Schiaparelli, directeur van de Brerasterrenwacht in Milaan, meldde in 1877 dat hij zwarte lijnen op Mars had ontdekt, door hem canali genoemd.
ET? Je ziet ze pas als je het doorhebt.