Gerard van de Schootbrugge & Espunt
Paddenstoelen 2013
Hieronder enkele van de mooie en interessante paddenstoelenplaatjes die ik in september, maar meer nog in oktober 2013 in Speuld en omgeving heb geschoten.
Dennevoetzwam, Phaeolus schweinitzii
Beschrijving: Vruchtlichaam éénjarig, waaier- tot vlak trechtervormig, centraal of excentrisch gesteeld, soms onderling vergroeid. Hoed Ø 8-30 cm, 1-4 mm dik. Bovenzijde concentrisch gezoneerd, viltig, oranje tot donker- of roodbruin of zwart, met een zwavel- tot groengele, scherpe randzone.
Buisjes 5-10 mm lang, bruin. Poriën doolhofachtig, groengeel.
Steel 3-8 x 2-5 cm, bruin. Vlees sappig, bruin. Geur zurig.
Sporeekleur wit.
Voorkomen: Aan de voet of op de wortels van levende naaldbomen, ook op stronken. Zomer-herfst. Parasitair.
Status: Vrij algemeen, Meetnet.
Classificatie: Klik hier
Verspreiding: Klik hier
Zie ook hier.
Oranje Aderzwam, Phlebia radiata
Beschrijving: Vruchtlichaam korstvormig, ovaal tot onregelmatig uitgestrekt, Ø enkele cm tot enkele dm. Hymenium onregelmatig radiair geplooid-geaderd tot geribd, helder oranje tot dof vleeskleurig of violetgrijs, met een gewimperde rand. Sporekleur wit.
Voorkomen: Op dode (aan de boom hangende) takken en (door de schors brekend, zoals op de foto) op stammen van loofbomen (eiken).
Saprofiet.
Status: Algemeen.
Classificatie: klik hier
Verspreiding: klik hier
Commentaar: Het heeft even geduurd voor ik door had dat dit een jeugdige Aderzwam was. Was nieuw voor mij.
Eikhaas, grifola fondosa
Beschrijving: Vruchtlichaam éénjarig, waaier- tot breed tong- of spatelvormig, met meerdere, leerachtige hoeden uit een centrale, meervoudig vertakte steel groeiend, Ø 20-50 cm. Hoed 4-10 cm breed, 5-10 mm dik, zijdelings gesteeld. Bovenzijde draderig-rimpelig, crème of oker- tot grijsbruin.
Buisjes 2-5 mm lang, wittig. Poriën 2 per mm, rond tot veelhoekig, wittig tot crème. Vlees vezelig, wit. Geur aangenaam fris.
Sporeekleur wit. Verdacht.
Voorkomen: Aan de voet en op wortels of stobben van oude eiken. Zomer-herfst. Parasitair.
Status: Zeldzaam, Meetnet.
Classificatie: Kijk hier
Verspreiding: Kijk hier
Zie ook hier.
Gestreept nestzwammetje, Cyathus striatus
Beschrijving: < 1cm: loep
Vruchtlichaam gesloten tol- tot bekervormig, Ø 6-8 mm, 7-10 mm hoog. Buitenzijde borstelig-harig, bruin, met een wit, onregelmatig openscheurend vlies. Beker met grijswitte "eitjes" van 1-2 mm, met een draadje vastgehecht, binnenzijde gestreept-gevoord, glanzend, licht- tot donkerbruingrijs.
Voorkomen: Op spaanders, grof strooisel, stronken, takken en twijgen van loofbomen en struiken. Saprofiet.
Status: Algemeen.
Classificatie: kijk hier
Verspreiding: kijk hier
Commentaar: Dit grappige en interessante zwammetje kwam in oktober in grote kolonies voor op het houtschilferpad achter ons hutje in Speuld. De oningewijde loopt er glad aan voorbij. Hier nog een paar plaatjes.
Grote sponszwam, Sparassis crispa
Beschrijving: Vruchtlichaam bol- tot kussenvormig, bloemkjarenoolachtig of als een natuurspons, 10-50 x10-30 cm, 10-15 cm hoog. Vertakkingen gelobd, blad- tot breed spatelvormig, gekroesd, glad, crème of bleek okerkleurig tot donker geelbruin, met een bruin wordende rand. Steel kort, geelbruin. Vlees taai, bleekgeel. Geur aangenaam zoetig. Sporeekleur wit tot bleekgeel.
Eetbaar.
Voorkomen: Op wortels van naaldbomen op (lemige) zandgrond.
Parasitair.
Status: Vrij algemeen, Meetnet.
Verwante en/of gelijkende soorten: De Breedbladige sponszwam (Sparassis spathulata = Sparassis laminosa)
Classificatie: kijk hier
Verspreiding: kijk hier
Commentaar: In Speulder- en Sprielderbos meer exemplaren dan in eerdere jaren.
Grote Parasolzwam, Macrolepiota procera
Beschrijving: Hoed bolvormig (verschijnend als een trommelstok voor de grote trom (435B.jpg)), dan vlak met een verhoogd centrum, Ø 10-25 cm, licht geelbruin tot grijsbruin, concentrisch gezoneerd met donkerbruine, grove schubben.
Lamellen wit.
Steel15-30 x 1-3 cm, crème, met viltige, grijsbruine, horizontale zones, eengrote, dubbele, langs de steel verschuifbare, van boven witte en vanonderen bruine ring en met een knolvormig verdikte voet. Vlees wit. Geur zwak.
Eetbaar.
Voorkomen: In niet- of weinig bemeste graslanden en bermen en loofbossen en gemengde bossen op voedselarme grond.
Saprofiet.
Status
Algemeen.
Verwante en/of gelijkende soorten
Macrolepiota rachodes
Classificatie: kijk hier
Verspreiding: kijk hier
(Oude) Grofplaatrussula, Russula nigricans, met daarop groeiend de Poederzwamgast, Asterophora lycoperdoides
Poederzwamgast
Beschrijving: < 1cm: loep
Hoed bolvormig, Ø 5-15 mm, licht bruin, bepoederd met (Chlamydo)sporen.
Lamellen dik, weinig ontwikkeld of ontbrekend.
Steel 5-10 x 2-5 mm, wittig, soms met een lila tint. Vlees grijsbruin.
Sporeekleur wit.
Voorkomen: Op vruchtlichamen van Russula's (Russula nigricans, soms op Melkzwammen in loofbossen en lanen op voedsel- en humusarme bodem.
Parasitair.
Status: Algemeen.
Klassificatie: klik hier
Verspreiding: klik hier
Commentaar: omgeving Staverden
Zie ook hier.
Hazepootje, Coprinus lagopus
Beschrijving: Hoed ei- tot klokvormig uitgespreid, Ø 2-4 cm,1-3 cm hoog, radiair gestreept-gevoord, lichtgrijs tot muisgrijs met eenbruinig centrum, met vlokkig, wittig velum bedekt en met een gescheurde rand.
Lamellen wit tot grijszwart. Steel 7-13 cm x 3-5 mm, hol, breekbaar, vlokkig of kaal, wit. Vlees grijzig. Smaak mild. Geur geen.
Voorkomen: Vaak in groepjes op de grond en op houtsnippers in bossen, plantsoenen, parken en wegbermen op voedselrijke bodem. Zomer-herfst.
Saprofiet.
Status: Algemeen.
Classificatie: klik hier
Verspreiding: klik hier
Verwante en/of gelijkende soorten
Kanverward worden met het forsere, op brandplekken en langs paden methoutsnippers groeiende Vals hazenpootje (Coprinus lagopides).
Commentaar: Speuld (tuin met houtschilvers), kleine inktzwamsoort, in verschillende stadia. Zie ook hier.
Witte Kluifzwam, Helvella crispa
Beschrijving: Vruchtlichaam 5-15 cm. Hoed 3-6 cm, golvend zadelvormig, 2- tot 3-lobbig. Bovenzijde vuilwit tot crème-oker. Hoedrand vrij van de steel, onderzijde ruw behaard, crème tot geelbruin.
Steel hol, gekamerd, in de lengte diep gegroefd en geribd, (vuil)wit tot bleek grijsbruin, 4-13 x 1-5 cm.
Giftig.
Voorkomen: Op humusrijk zand, klei en leem in bossen en bosranden. Zomer-herfst. Saprofiet.
Status: Algemeen.
Classificatie: klik hier
Verspreiding: klik hier
Verwante en/of gelijkende soorten: De Melkwitte kluifzwam (Helvella lactea)
Commentaar: In Speulderbos niet algemeen.
Violette Gordijnzwam, Cortinarius violaceus
Commentaar: Speulderbos, zeer zeldzaam. Bijzondere vondst! Groepje van drie. Zeer donker blauw. Bij eerste aanblik leken ze zelfs zwart.
Zie ook hier.
Parelstuifzwam, Lycoperdon parlatum
Beschrijving: Vruchtlichaam peer- tot bolvormig, Ø 2-6 cm, 3-8 cm hoog, gesteeld. Bovenste deel met vergankelijke stekels en kegelige wratjes, die een regelmatig, netvormig patroon achterlaten,wittig tot gelig- of grijzig-bruin, met een centrale opening. Steel 2-5 cm hoog, tot 3 cm dik, wrattig tot glad, wittig tot gelig-grijsbruin. Vlees wit tot olijfkleurig bruin. Eetbaar.
Voorkomen: Op humusrijke, meest zandige bodem in bossen, struwelen en parken. Saprofiet.
Status: Algemeen.
Classificatie: klik hier
Verspreiding: klik hier
Het Ruig Elfenbankje,Trametes hirsuta
Beschrijving: < 1cm: loep
Vruchtlichaam éénjarig, waaier- tot rozetvormig. Hoed 3-10 x 2-6, 5-10 mm dik. Bovenzijde concentrisch gezoneerd, borstelig tot harig-viltig, met wittige, crème, okergele en geelbruine zones, vaak door algen groen, met een scherpe, gekerfd-gewimperde rand.
Buisjes1-4 mm lang, wittig tot crème. Poriën 2-4 per mm, wittig of crème totbruinig met een grijze tint. Vlees kurkachtig, elastisch taai, wittigtot crème.
Sporeekleur wit.
Voorkomen: Op stronken, stammen en takken van loofbomen (berk, els, beuk) en hekpalen. Saprofiet, (mogelijk parasitair).
Status: Algemeen.
Classificatie: klik hier
Verspreiding: klik hierSpeulderbos, oktober
Spekzwoerdzwam, Merulius tremellosus
Beschrijving: Vruchtlichaam elastisch korstvormig, met tot 5 cm afstaande randen, tot enkele dm lange stroken vormend. Bovenzijde van de buigzame, halfronde schijnhoedjes harig-viltig, wit. Onderzijde geplooid-geaderd tot een poriënachtig netwerk, geel of oranje tot zalmroze, later donkeroranje, met een zijde-achtig behaarde, geplooid-gevoorde, bleekwitte rand.
Sporeekleur wit.
Voorkomen: Op sterk verrotte stronken en aan de onderkant van liggende stammen van loof- en soms van naaldbomen.
Saprofiet.
Status: Algemeen.
Classificatie: klik hier
Verspreiding: klik hier
Speulderbos, oktober
Zwarte Knoopzwam, Bulgaria inquinans
Beschrijving: Vruchtlichaam tol- tot schijfvormig, Ø 1-4 cm. Binnenzijde droog mat, vochtig glanzend bruinzwart tot zwart. Buitenzijde kleiig-vlokkig, met wat overstekende rand, donkerbruin tot zwart. Vlees okerbruin.
Voorkomen: Vaakin groepen op schors en door de schors brekend van recent geveldestammen en gevallen takken van eiken en beuken in loofbossen en gemengdebossen. Saprofiet.
Status: Vrij algemeen.
Classificatie: klik hier
Verspreiding: klik hier
Speulderbos, oktober
Boompuist?