In Memoriam

Paul Rompa

Praatje van 17 juni 2022

Eerder gepubliceerd in het reünistenblad van de Utrechtse studentenvereniging Veritas in de voorjaarseditie van 2022


In Memoriam Paul Rompa (1941 - 2022)

Op 18 februari 2022 overleed mijn, onze goede vriend Paul Rompa. De progressieve spierziekte PSMA werd hem te machtig. Zus Hanneke, die mij heeft geholpen bij het opstellen van deze tekst, kenmerkte hem als volgt: “Een mooi mens, een waardevol mens, een mens met een groot hart, een mens met humor, een mens om van te houden.” Zij kende haar broer natuurlijk veel beter dan ik hem kende. Ik kan alleen maar in stilte een buiging maken. Er valt niets op haar woorden af te dingen. Na een lange Covid-pauze zat tijdens de uitvaartdienst de Utrechtse Geertekerk voor het eerst weer vol. Paul had over vriendschappen nooit iets te klagen gehad. Hij was een man van vriendschap. Een mensenmens.




Allemaal beestjes



Een hit in de zomer van 1967: Weet je wat ik zie als ik gedronken heb? ...Allemaal beestjes. Het was ons lijflied tijdens de Introductie 1967.




De Installatiecommissie van het jaar 1967 was mijn eerste avontuur met Paul. Tijdens de mooie zomer van 1967 zaten wij opgesloten in een benauwd Veritaskeldertje om in atmosfeer van rust en stank de kennismakingstijd voor te bereiden. De stank valt het best te omschrijven als een unieke melange van eeuwen kelderschimmel en de overloop van bovenliggende toiletten die ook nooit van frisheid hadden gehoord. Adembenemend dus. Op een geheel andere manier adembenemend waren de klanken die die zomer ineens overal rondgingen. Het was de zomer van Sgt. Pepper en A Whiter Shade of Pale.


Het was ook het jaar dat Veritas met de aankoop van Stadskasteel Oudaen de grote sprong voorwaarts zou gaan maken. In het keldertje probeerden wij de stemming erin te houden met een pick-upje en twee singletjes met de veelzeggende titels: “Weet je wat ik zie als ik gedronken heb? Allemaal beestjes...” en “Ik heb geen zin om op te staan.” Het waren begonnen aan een slopende klus. Maar wel onvergetelijk leuk.


55 jaar geleden was het (in 2022) dat we in de Domkerk ons levenswerk konden afronden: de installatie van 400 nieuwe Veritasleden. Paul Rompa, Til Woudenberg, Carel van Os, Bernard de Wit, Piet Stelder en ondergetekende. Piet overleed te jong (2008). De andere vijf vonden elkaar, na jaren van stilte, weer terug en kwamen ieder jaar samen om bij te praten en herinneringen op te halen, zoals in 2017 toen “ons jaar” na 50 jaar weer samenkwam in het Utrechtse stadskasteel Oudaen.

Boven. Utrecht, september 1967. De kennismakingstijd van Veritas wordt officieel afgesloten in de Aula met het uitreiken van de bul aan circa 400 nieuwe Veritijnen. Op de foto geheel links drie leden van het Veritasbestuur: Joop van de Pol, Ton van Stiphout en Michael van Gaalen. Onder de plu's de Installatiecommissie. V.l.n.r. Gerard van de Schootbrugge, Til Woudenberg, Paul Rompa, Piet Stelder, Carel van Os em Bernard de Wit.


Onder. Utrecht, mei 2017, Oudaen. IC '67 bijeen b.g.v. het 50-jarig jubileum van "hun" jaar. Piet Stelder ontbreekt op de afbeelding. Hij overleed in 2008.



Winnaar Paul

Paul was in 1967 op een bijzondere manier aanvoerder van onze club geworden. In een rechtstreeks nachtelijk zwemduel over de singel achter Veritas werd ik verpletterend verslagen. Paul voelde zich duidelijk als een vis in het water, ik voelde meer mezelf in het water. Hij bleek de ideale aanvoerder.

De "Vrouwe Thea".


Zeilen, ook zo’n waterding. In zijn studententijd knapte hij samen met zijn vader de “Vrouwe Thea” op. Vader Rompa was volgens Paul in 1965 op advies van de huisarts aan de restauratie van de boeier begonnen omdat hij overspannen was. Later werd Paul eigenaar en genoot met het hele gezin (en later ook de kleinkinderen) van de naar zijn moeder vernoemde boeier. De kleine rol van de “Vrouwe Thea” met Paul als schipper in de recente film over Michiel de Ruyter betekende tegelijk het bijzondere slot van zijn zeilactiviteiten. Het werd hem fysiek te zwaar. Paul schaatste graag, maar liever nog fietste hij. In een van zijn emailadressen kwam de kreet “bicycleman” voor. De Bussumse fietsclub, iedere woensdagmiddag vaste prik: verzamelen om half twee in het centrum van Bussum. Een vriendenclub waarmee hij in binnen- en buitenland de prachtigste tochten heeft gemaakt.

Een jochie met een missie



1953, Breda, Paul Rompa gaat naar Klein-seminarie Ypelaar. Zes jaar later gevolgd door het Groot-seminarie Bovendonk in Hoeven (bij Breda). Twee jaar breekt hij zijn priesteropleiding af en gaat in Utrecht geneeskunde studeren.





Paul Rompa wordt op 18 augustus 1941 te Tilburg geboren. Hij groeit op in Breda in een rooms-katholiek gezin als oudste van tien kinderen. Op zijn tiende wordt de jeugdige Paul gegrepen door een schilderij met daarop een missietafereel. Bij de Witte Paters in Weert. Het lijkt een bliksemflits. Dat wil hij ook: mensen helpen in Afrika. Groot leven.

Hij gaat op zijn 12de in Breda naar het klein-seminarie Ypelaar (Gymnasium alfa, een internaat) en op zijn 18de naar het groot-seminarie Bovendonk in Hoeven bij Breda. Paul is op weg naar het priesterschap, op weg naar Afrika. De drive om mensen te helpen blijft onverminderd sterk maar het vooruitzicht van een celibatair leven valt hem na twee jaar toch te zwaar. Hij verlaat de priesteropleiding.


1962. Utrecht

Pauls nieuwe route richting Afrika loopt via de studie geneeskunde in Utrecht. Het is dan 1962. Hij sluit zich aan bij Veritas, wordt praeses van het bestuur van de dan net opgerichte sociëteit Polypous (’65 – ’66), adres Nieuwegracht 39, met als beschermvrouwe Tante Anna. Andere bestuursleden zijn A.A.M. Matser (ab actis), H.J.W.M. Bressers (fiscus), P.A.M. Winkelman (vice-praeses) en G.J.M. Wagenaar, allemaal lid van de jaarclub K-12. Halverwege het jaar stappen de heren Matser, Winkelman en Wagenaar om studieredenen uit. Een van de vervangers is Ruud Kuitenbrouwer. Paul leert in 1967 op Veritas zijn toekomstige echtgenote Mariëlle Kunst kennen. Paul is op dat moment vice-praeses van de Installatiecommissie 1967, Mariëlle abactis in het Veritasbestuur ’67 – ’68 (het bestuur Van de Pol).


Tropenarts

Na zijn studie medicijnen vertrekt Paul naar Breda, om in het Diaconessenziekenhuis zijn tropenopleiding te gaan volgen. Hij zal en moet naar Afrika. Met Mariëlle en dochter Marit vertrekt hij begin 1973 naar Zuid-Rhodesië (het tegenwoordige Zimbabwe), en gaat als huisarts en tropenarts aan de slag in het Regina Coeli Mission Hospital boven Mutare. Er woedde op dat moment al een vrijheidsoorlog. Ik was verbaasd toen ik dit alles veel later van hem hoorde. Het toeval wilde dat ik op dat moment in Nootdorp en omgeving Zimbabweaanse beelden verkocht voor een crèche in Mutare. Paul werkte er bijna vier jaar als tropenarts. Totdat het te gevaarlijk werd. Hele mooie jaren, waarin ook dochter Tendy en zoon Thomas geboren werden.


Terug in Holland

In 1976 keerde het gezin terug naar Nederland. Paul is nog even huisarts in Den Helder, maar al gauw kwam hij er achter dat daar niet zijn hart lag en specialiseerde zich in orthopedie. Opleidingsplaatsen werden het St. Lambertus Ziekenhuis in Helmond (thans Elkerliek) en het Ziekenhuis St. Annadal (nu MUMC+) in Maastricht. In 1984 ging hij als orthopedist aan de slag in het Ter Gooi Ziekenhuis (Hilversum / Blaricum). De nieuwe woonplek werd Bussum. Paul ging in 2003 met pensioen, maar zijn “vrijwilligerswerk” in Ghana ging door.


Toch weer naar Afrika


Paul Rompa in Ghana als orthopedisch chirurg. Vele jaren ging hij jaarlijks naar het missieziekenhuis St. John of God om te opereren en te instrueren. V.r.n.l. Paul Rompa, Prosper Moh, een door Paul opgeleide orthopedisch chirurg, en Frank de Ruyter de Wildt, eveneens orthopedisch chirurg en een dierbare vriend van Paul waarmee hij veel samenwerkte in Ghana.





Nog tijdens zijn werkzame leven besteedde Paul twee keer per jaar twee en een halve week (vakantietijd) aan operatieprogramma's in Indonesië en later, vanaf 1994, vooral in Ghana, waar hij vanuit het St. John of God Hospital in Duayaw Nkwanta (midden-westen Ghana) orthopedische behandelingen uitvoerde, met als specialisme onderbeen en voet (klompvoetjes!), en orthopedische chirurgen opleidde. Per bezoek aan Ghana verrichte hij 100 – 120 operaties. Dat heeft hij 25 jaar volgehouden! In totaal meer dan 5.000 keer de levenskwaliteit van een jonge Ghanees radicaal verbeterd. In Afrika lag zijn hart. Hij hield oprecht van alle mensen, maar zeker van de Afrikanen. Paul heeft er veel vriendschappen opgebouwd. Hij heeft zijn IC-vriendjes een keer laten zien wat hij echt deed in Ghana. We waren diep onder de indruk. Zoveel kinderen met been- en voetafwijkingen! Zoveel werk te doen. En hij deed het! Met zijn werk in de tropen heeft Paul een stevige basis gelegd voor de orthopedische zorg in Ghana.


Steun uit Nootdorp


Nootdorp, 2013. Paul temidden van de vrijwilligers van kringloopwinkel De Wisselbeker in Nootdorp met een cheque van 15.000 euro. Uw auteur was op dat moment voorzitter van de winkel. 






In 2013 volgde een nieuwe privé-coïncidentie. Ik was intussen voorzitter van de kringloopwinkel in Nootdorp. Enkele vrijwilligers hadden in de lokale pers een bericht opgedoken over een benefietconcert om geld te werven voor een bijzondere arts die prachtige dingen deed in Ghana. Het verhaal sprak aan. Of dat niet op ons lijstje kon van te ondersteunen doelen? Op de foto bij het artikel herkende ik onmiddellijk Paul Rompa. Zijn in Nootdorp wonende dochter had een fundraise evenement georganiseerd.


Uiteraard vond ik dit een uitstekend idee. Toen iedereen begreep dat dit geen morsige actie was om een vriendje te spekken, konden we Paul €15.000 euro overhandigen. Voor een sterilisator. Paul legde uit dat het niet handig was om te opereren met niet-steriele hulpmiddelen. Dan kon je er op wachten dat de patiënten met nieuwe klachten terug kwamen. De oude sterilisator voldeed niet meer.


Hij kreeg van ons 15.000 euro die hij in een binnenzak verstopte en reisde af naar Ghana. Na een tijdje kwam een bericht dat er in de kelder van het Ghanese ziekenhuis een splinternieuwe sterilisator was aangetroffen! Ongebruikt omdat de handleiding zoek was en niemand wist hoe het apparaat bediend moest worden. Paul liet twee techneuten uit zijn ziekenhuis in Blaricum overkomen en die hadden al snel een handleiding op internet opgespoord. Er was dus al een nieuwe sterilisator. Of hij het geld ook aan een röntgenboog voor operaties mocht besteden. Ook goed.


Afscheid van Afrika

Samen met Mariëlle heeft Paul de mooiste reizen gemaakt. Zijn laatste reis was twee jaar terug naar zijn geliefde Ghana, om afscheid te nemen van alle lieve mensen daar. Hij wist wat hem qua gezondheid te wachten stond. Tot aan zijn 74ste hebben Paul en Mariëlle heel fijn gewoond in Bussum. Ze trokken in 2016 naar Utrecht in een appartement aan de Maliesingel (het Hiëronymushuis). Niet lang daarna diende de eerste symptomen van zijn spierziekte zich aan.


Paul speelde piano en dwarsfluit, hield enorm van vooral Afrikaanse muziek en was knap met dia’s en foto's en later met de digitalisering. Wat hij deed, deed hij met vakmanschap. De computer had geen geheimen voor hem. En zijn vriendschappen bleven in stand. Na hun werkzame leven zochten de “oude” makkers van het seminarie elkaar weer wat vaker op. Het werd een literaire club. Dat gold ook voor zijn makkers van de Installatiecommissie.

En altijd alles voor zijn geliefde Ghana. Hij toerde door Nederland om voor Ghana te lobbyen. Hij hield lezingen en spreekbeurten. Hij was steeds op het juiste moment op de juiste plek. Toegewijd aan zijn gezin met een groeiend aantal kleinkinderen. Toegewijd aan zijn broer die zorg nodig had. Toegewijd ook aan zijn moeder die 104 is geworden. Toegewijd aan de familie als die hem nodig had. Kortom een mooi mens, een waardevol mens, een mens met een groot hart, een mens met humor, een mens om van te houden. Aldus de slotwoorden van zus Hanneke. En zo hebben wij Paul ook leren kennen, Hanneke!


Gerard van de Schootbrugge (j.v.a. 1963)